تولید ملی به چه معناست؟
در علم اقتصاد تولید ملی به انگلیسی (National product) به ارزش پولی همه ی کالاها و خدماتی که در دوره ی معینی، معمولاً یک سال، در کشوری تولید شده، گفته میشود. این اعتبار تولید ملی یک جریان در واحد زمان است و معمولاً بر حسب دلار در سال، پوند در سال، و مانند اینها بیان میشود.
ضرورت حمایت از تولید ملی
یکی از اساسی ترین روش های مقابله با نفوذ و استعمار دشمنان و تحریم های اقتصادی است که موجب تقویت و شکوفایی اقتصاد ملی نیز می گردد. علما و مفاخر ایران به ویژه در دوران معاصر، با پی بردن به فعالیت های استعماری دشمنان اسلام در زمینه اقتصادی، اقدامات ارزشمندی را نسبت به تقویت اقتصاد داخلی و حمایت از تولید ملی و تحریم کالاهای خارجی انجام دادند و راه را بر روی نفوذ بیگانگان بستند که نمونه های فراوانی از این موارد در تاریخ ذکر شده است. ضرورت حمایت ملت ایران از چرخه های تولیدی و کالای ایرانی راه حل اساسی برحرکت و جهش اقتصاد کشور است. موضوعی که با رویکرد خرید کالای ایرانی می توان حمایت از کار و سرمایه ایرانی را تحقق بخشید و با رفتاری مثبت نسبت به ارتقاء کیفیت و بهره تولیدات داخلی نیز گامی اساسی را اعمال نمود.
تولید ملی از منظر تاریخی
با وجود اهدای ظروف چینی از سوی نمایندگان انگلستان به کریم خان زند ، وی از همان ظروف مسی ساخت داخل کشور برای خوردن غذا استفاده می کرد. روزی یکی از بازرگانان به او گفت لایق خان این گونه ظروف چینی است، نه ظروف مسی. کریم خان زند با شنیدن این حرف بشقاب چینی را بر زمین زد و بشقاب تکه تکه شد. آن گاه بشقاب مس کاشان را خواست و بر زمین زد. بشقاب سالم ماند و کریم خان گفت: سلاح مردم ایران این است و باید با همین ظروف مسی آشنا و به ساخته های کشور خود خرسند باشند تا تهیدست و درویش نشوند.
میرزا تقی خان امیر کبیر صدر اعظم ایران در دوره قاجار از پیشگامان حمایت از تولیدات داخلی و کالاهای ایرانی معتقد بود که ایران نباید بازار فروش کالاهای خارجی باشد بلکه باید اساس اقتصاد مملکت را بر تهیه این کالاها در داخل کشور مبتنی نمود. این کار احتیاج به سرمایه و کارگر فنی و مدیریت اصولی داشت و این هر سه عامل در ایران آن روز تا حدی موجود بود.اما مانع اساسی چنین تحولی یعنی جانشین ساختن تدریجی صنایع دستی متوسط با صنایع ماشینی، ضدیت صریح استعمار خارجی بود که امیرکبیر این عامل عمده را نیز خلع سلاح کرد .
اهمیت اقتصاد و تولید ملی از منظر اسلام
اهمیت تولید ملی را می توان از آیات متعددی از قرآن کریم استفاده کرد:
۱٫ جامعه اسلامی زیر سلطه بیگانگان قرار نگیرد:
وَ لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرینَ عَلَی الْمُؤْمِنینَ سَبیلاً: و خداوند هرگز بر [زیانِ ] مؤمنان، برای کافران راه [تسلّطی ] قرار نداده است. (نسا: ۱۴۱)
۲٫ بسیج تمام نیروها در برابر دشمنان
وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ. و هر چه در توان دارید از نیرو بسیج کنید. (أنفال: ۶۰)
۳٫ چشم داشتن به امکانات دیگران از عوامل انحطاط
وَ لا تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلی ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا لِنَفْتِنَهُمْ فیهِ وَ رِزْقُ رَبِّکَ خَیْرٌ وَ أَبْقی. و زنهار به سوی آنچه اصنافی از ایشان را از آن برخوردار کردیم [و فقط] زیور زندگی دنیاست تا ایشان را در آن بیازماییم، دیدگان خود مدوز، و [بدان که ] روزیِ پروردگار تو بهتر و پایدارتر است. (طه: ۱۳۱)
https://faragostar-co.com/تولید-ملی-و-حمایت-از-کالای-ایرانی/
تمامی نهادهای اقتصادی با مصرفکنندگان محصولاتشان و تامینکنندگان نیازهای ورودیشان پیوند اقتصادی دارند. این ارتباط دو سویه، موجب ایجاد شبکه ارتباطی و وابسته بین نهادهای مختلف اقتصاد میشود و این باعث میشود که اقتصاد خود را مقاوم و تکثیر کنند. لذا مصرف کالاهای داخلی اثر سریع بر ایجاد پیوندهای اقتصادی بین بخشهای مختلف اقتصاد دارد. ارتباط دو سویه اقتصادی مصرفکننده داخلی و تولیدکننده داخلی موجب رشد فعالیت اقتصادی محلی و در نتیجه رشد کلی اقتصاد ملی میشود.
مصرف کالاهای تولید محلی، با توجه به پیوند اقتصادی بین تولیدکننده و مصرفکننده، تقاضا برای منابع نیروی کار محلیرا ایجاد می کند و به همین دلیل به مبارزه با بیکاری کمک می کند.
با توجه به اهمیت مصرف کالاهای ایرانی و تاثیر آن بر رشد اقتصاد چه اقداماتی باید در جهت تولید با کیفیت کالای ایرانی صورت گیرد تا مورد توجه مصرف کنندگان داخلی قرار گیرد؟
استاندارد زندگی کشورهای صنعتی در چند قرن گذشته رشد فراوانی داشته است. شواهد نشان میدهد متوسط درآمد سرانهی واقعی در ایالات متحدهی آمریکا و اروپای غربی ۵۰ تا ۳۰۰ برابر بیشتر از مقدار آن در ۲ قرن قبل میباشد. مثال بارز دیگر از رشد، در وضعیت دو کره قابل مشاهده است. با وجود جدایی این دو کشور در ۶۰ سال پیش و یکسان بودن شرایط اقتصادی دو کشور در آن زمان، اکنون درآمد سرانهی کرهی جنوبی ۱۳ برابر بیشتر از همسایهی شمالی خود است. کره جنوبی، یکی از کشورهای (OECD) محسوب میشود در حالی که کرهی شمالی به کمکهای بینالمللی برای تأمین نیازهای اولیهی مردم خود و رفع مشکل قحطی مواد غذایی محتاج است.
مقایسهی وضعیت دو کره، رشد فزاینده در تولید ملی کشورهای مختلف، پاسخگویی به نیازهای داخلی و ایستادگی در برابر شرایط مختلف، اهمیت موضوع تگذاری اقتصادی در مقولهی رشد را به ما گوشزد میکند. اما چه عواملی سبب موفقیت کرهی جنوبی شدهاند و آیا تگذاران کشور ما هم میتوانند با الگویی مشابه کرهی جنوبی سبب توسعهی اقتصادی کشور شوند؟ در هر صورت، الگوی مطلوب کشور ما چه خواهد بود؟ در این نوشتار به بررسی این موضوعات میپردازیم.
●چرایی و چگونگی حمایت از تولید ملی!!
در ادبیات اقتصادی، رشد مداوم و توسعهی پایدار از مفاهیم اساسی توسعهی اقتصادی به شمار میآیند.
●امروزه دو تئوری مشهور در مورد توسعهی اقتصادی وجود دارد:
بر اساس این تئوریها چرا باید به تولیدات ملی توجه کرد؟ دلایل تأکید این تئوریها بر حمایت از تولید ملی و نحوهی حمایت از آن را میتوان به صورت زیر برشمرد:
– آموزش در صنایع؛
امروزه غولهای صنعتی و انحصارگرا در بسیاری از صنایع پایه و استراتژیک شکل گرفتهاند که عمدهی بازارهای جهانی را در دست دارند و با توجه به صرفههای به مقیاس بزرگ این شرکتها، هیچ محصول داخلی در بازارهای جهانی توان رقابت با محصولات این شرکتها را ندارد. بنابراین برای سودآوری برخی از محصولات باید هزینهی تولید آنها را در کشور پایین آورد تا به تدریج به مرحلهی تولید انبوه برسند. برای مثال در کشور چین دولت به کارکنان کارخانهها آموزش رایگان میدهد و بدین ترتیب هم بهرهوری کارگران را بالا میبرد و هم هزینهی تولید کارخانهداران را پایین میآورد.
در کشور ما نیز میتوان با مدیریت بهتر منابع، بسیاری از صنایع را مورد حمایت قرار داد. به عنوان مثال میتوان در ازای اختصاص بخشی از یارانهی آموزشی دانشگاهها به صنعت، در برخی از موارد، آموزش را به مراکز صنعتی و کارخانهها واگذار کرد و بدین ترتیب کارخانهها آموزش کاربردی مورد نیازشان را به دانشجویان میدهند و دیگر لازم نیست تا برای تربیت نیروی کار متخصص بودجهای جداگانه صرف کنند. همین طور میتوان از راه همکاری بهتر بخش صنعت و دانشگاه، دانشگاهها پروژههای درسی و پایاننامههایی در راستای نیازهای صنعت تعریف کنند و به این ترتیب هزینهی بخش تحقیق و توسعه (R&D) صنایع پایین آید.
– تشکیل خوشههای صنعتی؛
یکی از مهمترین عوامل توسعهی کشورهایی مثل کره جنوبی و چین، ایجاد موفقیتآمیز خوشههای صنعتی در کشورشان بوده است. خوشهی صنعتی به معنای مجموعهای از صنایع کوچک و بنگاههای خدماتی است که در یک رشتهی صنعتی با تکیه بر مزیتهای خاص یک منطقهی جغرافیایی سازماندهی شدهاند. در خوشهی صنعتی تمامی صنایعی که با یکدیگر در زنجیرهی تولید ارتباط دارند در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند.
شناسایی مزیتهای نسبی هر منطقه از کشور و دادن مشاوره و تسهیلات به سرمایهگذاران بخش خصوصی از اساسیترین ارکان حمایت از تولید ملی شمرده میشود که میتواند هزینهی تولید و توان رقابتپذیری را در صنایع کشور گسترش دهد. به عنوان مثال اگر در یک منطقه، صنایع ذوب آهن، قطعهسازی، طراحی و مونتاژ در کنار یکدیگر قرار گرفته باشند، به طور حتم از بسیاری از هزینههای حمل و نقل و آموزش و … کاسته میشود و هزینهی تولید سرشکن میگردد.
– ایجاد بسترهای شکوفایی صنعت توسط دولت؛
تولید در صنعت مستقل از سایر صنایع و زیرساختهای لازم برای توسعهی آن صنعت نیست و در عین حال سرمایهگذاری و توسعهی زیرساختهای لازم برای گسترش تجارت آن وظیفهی بنگاههای خصوصی نیست. این وظیفهی دولت است که بسترهای لازم را برای شکوفایی یک صنعت در کشور ایجاد کند.
Http://zanjansahar.ir
■چرا باید کالای ایرانی بخریم؟
همه ما میدونیم که کشور عزیز ما ایران درگیر مشکلات اقتصادی شده تا آمارهایی مثل:بیکاری،رکود،تورم و وارز سر به آسمون بزاره.
برای حل این موضوع کارشناسان بسته های اقتصادی متنوع ای را پیشنهاد کردند که در نهایت رسیدیم به حمایت مردمین!!
برای مثال:
■میدونید با خرید یک خودکار ساخت ایران چند نفر رو میتونیم ببریم به سرکار؟
سلام امروز اومدیم که جواب بعضی از سوال های شمارو در رابطه با حمایت از کالای ایرانی بدیم
نامگذاری امسال به عنوان سال حمایت از کالای ایرانی» از سوی مقام معظم رهبری، بحثهای گوناگونی را در میان اندیشمندان و دانشگاهیان، تگذاران و فعالان عرصهی رسانه باعث شده است. در ادامه به بررسی این موضوع با توجه به ضرورتها و اامات آن میپردازیم.
در مجموع دو دلیل برای حمایت از تولیدات ملی وجود دارد که به شرح زیر است.
1- اهمیت صنایع برای تولید و اشتغال: در نیم قرن اخیر تنها کشورهایی رشد اقتصادی پایدار داشتهاند که با تنوعبخشی به تولیداتشان از تولید محصولات کشاورزی و سنتی فاصله گرفته و به سمت تولید محصولات کارخانهای و فعالیتهای مدرن حرکت کردهاند. همچنین با توجه به اشتغال قریب به 20 درصدی بخش صنعت و اینکه قریب به 30 درصد اشتغال در بخش خدمات در کشورهای توسعهیافته به بخش صنعت وابسته است، در مجموع قریب به 45 درصد اشتغال کل مرتبط با بخش صنعت است.
2- رفتار سایر کشورها: در خلال سالهای اخیر موجی از حمایت از صنایع توسط کشورهای مختلف از اتحادیهی اروپا تا آمریکا آغاز شده است. این موج جدید از تهای علم و تکنولوژی تا وضع تعرفههای تجاری را شامل میشود. تحت این شرایط بسیاری از کشورها مجبور شدهاند به این موج جدید حمایتگرایی بپیوندند. این مسئله از دلایل اصلی کاهش تجارت کالاها در سطح جهان در سالهای اخیر بوده است.
با وجود اهمیتی که حمایت از تولیدات ملی دارد، اما موفقیت در این زمینه مشروط به رعایت برخی از اامات است که به شرح زیر است:
1- رفع موانع تولید و تشویق تولید
2- اولویتبندی درست صنایع
3- برخورد با ناکارآمدی
بررسی اامات فوق در مورد ایران نشان میدهد که این اامات در ایران به درستی مورد توجه قرار نگرفته است. به عنوان مثال:
1- رفع موانع تولید و تشویق تولید
در زمینهی وضعیت محیط کسب و کار در ایران باید گفت رتبهی ایران در سال 20 در محیط کسب و کار 124 در میان 190 کشور جهان بوده است. در برخی از زیرشاخصها وضعیت به مراتب بدتر است. به عنوان مثال، در شاخص حمایت از سهامداران خرد رتبهی ایران 170، در شاخص تجارت فرامرزی رتبهی ایران 166 و در ورشکستگی رتبهی ایران 160 است. همچنین در ایران سود فعالیتهای غیرتولیدی بسیار بیشتر از فعالیتهای تولیدی است.
2- اولویتبندی صحیح صنایع
در زمینهی حمایت از صنایع، کشور همچنان فاقد استراتژی مشخص است و برنامههایی نیز که در سالهای گذشته اجرا شده است، فاقد پشتوانهی عملی و اجرایی بوده است.
3- حمایت بیش از حد از صنایع و عدم توجه به معیارها
موفقیت تهای حمایتی مقید به زمانمند بودن حمایت و منوط کردن حمایت به شاخصهایی مانند بهبود بهرهوری است. عدم توجه به این مسئله از جمله دلایل مهم عدم موفقیت در حمایت از تولیدات داخلی است.
www.barakatfoundation.com
درباره این سایت